Pierwsze spotkanie szkół doktorskich uczelni technicznych i uniwersytetów na PK

Pierwsze seminarium przedstawicieli szkół doktorskich uczelni technicznych i uniwersytetów odbyło się w styczniu na Politechnice Krakowskiej. Dwudniowe spotkanie kadr zarządzających szkołami doktorskimi – dziekanów, dyrektorów i kierowników – poświęcone było dotychczasowym doświadczeniom z nowym modelem kształcenia kadr naukowych w Polsce, a zwłaszcza 4. rokowi edukacji w szkołach doktorskich i zbliżającej się ich ewaluacji. W wydarzeniu wzięli udział m.in: przewodniczący Komisji Ewaluacji Nauki prof. Błażej Skoczeń, przedstawiciele Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz reprezentanci blisko 30 szkół doktorskich z całej Polski.

Inicjatorem organizacji „Noworocznego Spotkania Szkół Doktorskich Polskich Uczelni Technicznych (SD PUT)” na Politechnice Krakowskiej był prof. Dariusz Bogdał, prorektor ds. nauki PK. Spotkanie w dn. 12-13 stycznia br. zorganizowała Szkoła Doktorska Politechniki Krakowskiej. – Chcieliśmy stworzyć możliwość szerokiej wymiany doświadczeń związanych z kształceniem w szkołach doktorskich – zarówno między przedstawicielami uczelni technicznych, zainteresowanych uniwersytetów i jednostek PAN, które kształcą doktorantów w swoich szkołach doktorskich, jak i przedstawicielami Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz innych podmiotów, zaangażowanych w kształcenie doktorantów. O tym, że taka platforma spotkań jest potrzebna, świadczy duże zainteresowanie pierwszym seminarium – mówi dr hab. inż. Małgorzata Cimochowicz-Rybicka, prof. PK, dyrektor Szkoły Doktorskiej Politechniki Krakowskiej.

Większość uczestników spotkania na PK to przedstawiciele szkół doktorskich czołowych polskich uczelni technicznych, zrzeszonych lub stowarzyszonych w KRPUT oraz instytutów PAN, ale byli też reprezentanci uniwersyteckich szkół doktorskich. – Chcemy, aby seminarium miało jak najbardziej otwartą formułę i rozwijało się w kolejnych latach jako platforma dzielenia się dobrymi praktykami w kształceniu w szkołach doktorskich. To może być także kompetentne forum do konsultowania nowych inicjatyw, w tym prawnych, służących rozwojowi polskich kadr naukowych – zaznacza prof. Cimochowicz-Rybicka.

W otwarciu wydarzenia w Sali Senackiej PK wziął udział rektor PK prof. Andrzej Białkiewicz oraz w roli gospodarzy prof. Dariusz Bogdał i dr hab. Inż. Małgorzata Cimochowicz-Rybicka, dyrektor SD PK. W pierwszym dniu obrad przedstawiciele MEiN Tomasz Piotrowski, zastępca dyrektora Departamentu Nauki MEiN oraz dr Przemysław Wewiór, naczelnik Wydziału Awansu Naukowego DN przedstawili prezentacje na temat funkcjonowania szkół doktorskich w Polsce, planowanych zmian prawnych dotyczących kształcenia doktorantów oraz ewaluacji szkół doktorskich. Przekazali najświeższą informację, o tym, że Komisja Ewaluacji Nauki, która będzie prowadzić ewaluację szkół doktorskich (odbywać się będzie w roku akademickim 2024/2025) zaakceptowała wytyczne do raportu samooceny, które będą składać szkoły w ramach ewaluacji. Wkrótce zostaną one upublicznione. Jak przekazano ewaluacja będzie uwzględniała różnorodność szkół i ich indywidualny charakter, dlatego nie będzie miała – jak to ujęto – „formy wyroku”, a raczej wskazówek dla szkół na drodze do ich dalszego doskonalenia. Oprócz raportu samooceny będzie się opierała na wizytacji w szkole doktorskiej. Wynik oceny (pozytywny lub negatywny) i raport samooceny będzie publicznie dostępny. Po ewaluacji nie będzie rankingu szkół doktorskich. MEiN pracuje nad drobnymi zmianami prawnymi w zapisach dot. szkół (np. sytuacji, w której będzie można skreślić studenta z listy). Prowadzi też konsultacje służące wprowadzeniu obowiązkowych ubezpieczeń chorobowych doktorantów oraz możliwości zawieszenia studiów w szkole doktorskiej na rok z innych życiowych powodów niż tylko urlop macierzyński.

W w drugim dniu obrad prof. Błażej Skoczeń, przewodniczący Komisji Ewaluacji Nauki wygłosił referat pt. „Integralność ewaluacji nauki uczelni wyższych z ewaluacją szkół doktorskich – doświadczenia krajowe i międzynarodowe”, a następnie odbyły się panele tematycznych. Dyskusje w nich toczyły się m.in. wokół zasad ewaluacji jakości kształcenia w szkołach doktorskich, wynikających z rozporządzeniu ministra z września 2021, ale nie tylko.
Wśród tematów paneli dyskusyjnych m.in. takie zagadnienia jak:

• adekwatność programu kształcenia oraz indywidualnych planów badawczych do efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 8 Polskiej Ramy Kwalifikacji oraz ich realizację;
• sposób weryfikacji efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 8 PRK
• kwalifikacja nauczycieli akademickich lub pracowników naukowych prowadzących kształcenie w szkole doktorskiej
• jakość procesu rekrutacji do szkół doktorskich
• jakość opieki naukowej lub artystycznej i wsparcia w prowadzeniu działalności naukowej
• rzetelność przeprowadzania oceny śródokresowej
• umiędzynarodowienie kształcenia w szkołach doktorskich
• skuteczność kształcenia doktorantów

Udział w krakowskim spotkaniu wzięli przedstawiciele szkół doktorskich: Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, Politechniki Bydgoskiej, Akademii Górniczo-Hutniczej, Politechniki Warszawskiej, Politechniki Częstochowskiej, Politechniki Koszalińskiej, Politechniki Poznańskiej, Politechniki Wrocławskiej, Politechniki Łódzkiej, Politechniki Opolskiej, Politechniki Świętokrzyskiej, Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Politechniki Rzeszowskiej, Politechniki Białostockiej, Politechniki Morskiej w Szczecinie, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Politechniki Lubelskiej, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Politechniki Śląskiej, Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Zakładu Geoinżynierii i Inżynierii Środowiska PAN, Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN, oraz Szkoły Doktorskiej Technologii Informacyjnych i Biomedycznych Instytutów PAN i Krakowskiej Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej (tworzą ją instytuty PAN i wydziały AGH).

Fot. Jan Zych